អ្នក​សង្កេតការណ៍​ថា បើ​ការ​បោះឆ្នោត​មិន​មាន​ការ​ទទួល​ស្គាល់​ពី​សហគមន៍​អន្តរជាតិ ​កម្ពុជា​នឹង​ឯកោ

By , Comment
Share on Facebook Tweet on Twitter
លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថ្លែង​ថា​លោក​មិន​ខ្វល់​ពី​រឿង​សហគមន៍​​អន្តរជាតិ​ទទួល​ស្គាល់​លទ្ធផល​បោះ​ឆ្នោត។ រូបថត ហ្វេសប៊ុក

ម៉ិច ដារ៉ា ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ Mon, 13 November 2017

ភ្នំពេញៈ ​អ្នក​វិភាគ​នយោបាយ និង​អ្នក​សង្កេតការណ៍​អះអាង​ថា ប្រសិន​បើ​ការ​បោះឆ្នោត​នៅ​កម្ពុជា​ឆ្នាំ​ក្រោយ​មិន​មាន​ភាព​យុត្តិធម៌​ត្រឹមត្រូវ ហើយ​​បើ​មិន​មាន​ការ​ទទួល​ស្គាល់​ពី​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​ទេ​នោះ កម្ពុជា​នឹង​ក្លាយ​ជា​ប្រទេស​ឯកោ​បាក់​មុខ​បាក់​មាត់​នៅ​លើ​ឆាក​អន្តរជាតិ និង​អាច​ក្លាយ​ទៅ​ជា​ប្រទេស​ផ្តាច់ការ ហើយ​ពេល​នោះ​នឹង​ធ្វើឲ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​ដំណើរការ​អភិវឌ្ឍ​សេដ្ឋកិច្ច​ធ្ងន់ធ្ងរ ខណៈ​ដែល​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថ្លែង​ថា​លោក​មិន​ខ្វល់​ពី​រឿង​នេះ​។

មន្ត្រី​ឃ្លាំ​មើល​ការ​បោះឆ្នោត​ដោយ​សេរី និង​យុត្តិធម៌​នៅ​កម្ពុជា​លោក សំ គន្ធាមី និង​លោក​ យឿង សុធារ៉ា បាន​ថ្លែង​ប្រហាក់​ប្រហែល​គ្នា​ថា​កម្ពុជា​ដែល​ជា​ប្រទេស​កំពុង​អភិវឌ្ឍន៍​ចាំបាច់​ត្រូវការ​ប្រទេស​ជា​មិត្ត​ច្រើន​ដើម្បី​ជួយ​កសាង​ប្រទេស​ថែម​ទៀត ហើយ​ថា​សហគមន៍​អឺរ៉ុប​ជា​ដៃគូ​ខ្វះ​មិន​បាន​ចាំបាច់​ត្រូវ​មាន​ការ​គាំទ្រ​ពី​អន្តរជាតិ បើ​មិន​ដូច្នោះ​ទេ ពលរដ្ឋ​នឹង​ទទួល​រងគ្រោះ និង​ផលវិបាក​ដោយសារ​ការ​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​ណា​មួយ​ពី​អន្តរជាតិ​។

លោក​ សំ គន្ធាមី នាយក​ប្រតិបត្តិ​គណៈកម្មាធិការ​អព្យាក្រឹត និង​យុត្តិធម៌​ដើម្បី​ការ​បោះឆ្នោត​ដោយ​សេរី និង​ត្រឹមត្រូវ​នៅ​កម្ពុជា​ហៅ​កាត់​ថា (NICFEC) បាន​ថ្លែង​ថា​៖ «​កាលណា​អន្តរជាតិ​មិន​ទទួល​ស្គាល់​លទ្ធផល​បោះឆ្នោត នោះ​មាន​ន័យ​ថា​គេ​មិន​ទទួល​ស្គាល់​រដ្ឋាភិបាល​ថ្មី​ដែល​ជាប់​ឆ្នោត​។ សហគមន៍​អន្តរជាតិ​មិន​ទទួល​ស្គាល់​ហើយ​នោះ​គេ​មិន​សហការ​ជាមួយ​ទេ យើង​នឹង​ជួប​ផល​លំបាក​។ អាហ្នឹង​ប៉ះពាល់​សេដ្ឋកិច្ច​ច្រើន និង​មុខមាត់​ប្រទេស​យើង​ច្រើន​»​។
ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា​លោក​សំគន្ធាមី រំពឹង​ថា​កម្ពុជា​នឹង​រៀបចំ​ការ​បោះឆ្នោត​ខាង​មុខ​ស្រប​តាម​គោលការណ៍​ច្បាប់​ជាតិ​អន្តរជាតិ និង​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ដោយ​មាន​ការ​ចូលរួម​សង្កេតការណ៍​ត្រឹមត្រូវ​ហើយ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ក៏​នឹង​អាច​ចូលរួម​ក្នុង​ការ​បោះឆ្នោត​នេះ​ផង​ដែរ​។

លោក​ យឿង សុធារ៉ា មន្ត្រី​ផ្នែក​ច្បាប់ និង​អង្កេត​នៃ​គណៈកម្មាធិការ​ដើម្បី​ការ​បោះឆ្នោត​ដោយ​សេរី និង​យុត្តិធម៌​នៅ​កម្ពុជា​ហៅ​កាត់​ថា (COMFREL) និយាយ​ថា​៖ «​មិន​ត្រូវ​ដាក់​ខ្លួន​ឲ្យ​ឯកោ​ធ្វើ​អី​ស្រេច​តាម​ចិត្ត ហើយ​ទីបំផុត​ប្រជាពលរដ្ឋ​រងគ្រោះ​នោះ​ជា​ផល​មិន​ល្អ​ទេ​។ ការ​បោះឆ្នោត​នោះ​មិន​អាច​សម្រេច​បាន ឬ​បង្ហាញ​ពី​ឆន្ទៈ​ពលរដ្ឋ​ទេ បើ​ជា​ការ​បោះឆ្នោត​ខ្វះ​ការ​បង្ហាញ​ពី​គោលការណ៍​សេរី ពហុបក្ស​»​។

លោក​បញ្ជាក់​ថា​៖ «​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​ដែល​ជា​ទីផ្សារ​កម្ពុជា​ធ្លាប់​មាន​ទីផ្សារ​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​ជាមួយ​កម្ពុជា​ធ្លាប់​ជួយ​កម្ពុជា​ ២០ ​ប្លាយ​ឆ្នាំ​មក​នេះ​កុំ​ដោយសារ​តែ​គោលការណ៍​ផ្ទាល់​ខ្លួន ឬ​គោលការណ៍​ក្រុម​នោះ​មិនមែន​ជា​រឿង​ល្អ​ទេ​។ គួរ​ថ្លឹងថ្លែង​ពិចារណា​ឲ្យ​បាន​ខ្ពស់ និង​ស៊ីជម្រៅ​លើ​ការ​សម្រេច​ចិត្ត​ណា​មួយ​»​។

នៅក្នុង​ពិធី​ជួបជុំ​ជាមួយ​យុវជន​អាស៊ាន​ជប៉ុន​ ៣៦២ ​នាក់​កាលពី​ថ្ងៃ​សុក្រ លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែង​ថា​លោក​មិន​ខ្វាយខ្វល់​ចំពោះ​ការ​ទទួល​ស្គាល់​ ឬ​មិន​ទទួល​ស្គាល់​របស់​បរទេស​ណា​មួយ​ទៅ​លើ​ការ​បោះឆ្នោត​នៅ​កម្ពុជា​នោះ​ទេ​។

«​កុំ​ជ្រៀតជ្រែក​កិច្ចការ​ផ្ទៃក្នុង​របស់​យើង​ទុក​ឲ្យ​យើង​សម្រេច​កិច្ចការ​របស់​យើង​ហើយ​គ្មាន​អ្នក​ស្គាល់​យើង​ជាង​យើង​ទេ​។ ទោះបី​អ្នក​ណា​ជួយ​ ឬ​មិន​ជួយ​វា​មិន​សំខាន់​សម្រាប់​យើង​ទេ​ទោះបី​អ្នក​ទទួល​ស្គាល់​​ ឬ​មិន​ទទួល​ស្គាល់​ហើយ​ច្បាប់​យើង​ខ្ញុំ​ត្រូវ​ឲ្យ​កម្ពុជា​ទទួល​ស្គាល់​គឺ​ចប់​សព្វ​គ្រប់​ហើយ​។ រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​យើង​ខ្ញុំ​អត់​មាន​តម្រូវ​ឲ្យ​ប្រទេស​ក្រៅ​មក​ទទួល​ស្គាល់​លទ្ធផល​បោះឆ្នោត​របស់​កម្ពុជា​។ យើង​អញ្ជើញ​អ្នក​សង្កេតការណ៍​បរទេស​ឲ្យ​មក​ដើម្បី​សង្កេតការណ៍​»​។

ការ​ថ្លែង​របស់​លោក ហ៊ុន សែន បាន​ធ្វើ​ឡើង​ក្រោយពី​សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​លោក Ted Cruz បាន​ថ្លែង​តាមរយៈ​ទំព័រ Twitter របស់​លោក​កាលពី​ថ្ងៃ​ពុធ​សប្តាហ៍​មុន​ថា បើ​សិន​ជា​លក្ខខណ្ឌ​ជាក់លាក់​មិន​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ ដែល​រួម​មាន​ការ​ដោះលែង​ប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​លោក កឹម សុខា អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ស្ថានីយ​វិទ្យុ​នានា​ដំណើរការ​ផ្សាយ​ឡើង​វិញ​ដោយ​ឆន្ទានុសិទ្ធិ​របស់​ខ្លួន និង​បើ​មិន​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​អង្គការ​ប្រជាធិបតេយ្យ​ប្រតិបត្តិការ​នៅ​កម្ពុជា​ទេ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក និង​សម្ព័ន្ធមិត្ត​របស់​ខ្លួន​មិន​អាច​ទទួល​ស្គាល់​ភាព​ស្រប​ច្បាប់​នៃ​ការ​បោះឆ្នោត​នេះ​បាន​ទេ​។

ដោយឡែក​លោក​ មាស នី អ្នកវិភាគ​នយោបាយ​លើក​ឡើង​ថា​រដ្ឋាភិបាល និង​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​បាន​គិត​រួច​ហើយ និង​បាន​ត្រៀម​ខ្លួន​ទទួល​យក​នូវ​សម្ពាធ និង​ទណ្ឌកម្ម​ក៏​ដូចជា​ការ​មិន​ទទួល​ស្គាល់​លទ្ធផល​បោះឆ្នោត​ពី​អន្តរជាតិ ហើយ​ថា​អន្តរជាតិ​គិត​ថា​ការ​បោះឆ្នោត​នឹង​ដំណើរការ​ទៅ​ដោយ​មិន​សេរី និង​មិន​យុត្តិធម៌​ហើយ​ធ្វើឲ្យ​ប៉ះពាល់​ជំនួយ​ និង​ការ​មិន​ទទួល​ស្គាល់​ពី​ប្រទេស​ដទៃ​នៅ​ពេល​ចូលរួម​កិច្ចប្រជុំ​អន្តរជាតិ​។

«​រឿង​នេះ​មិនមែន​ចម្លែក​ទេ​ដែល​រឿង​នេះ​វា​អាច​នឹង​កើត​មាន​ឡើង​។ នៅ​ពេល​ដែល​គេ​មិន​មាន​ការ​ទទួល​ស្គាល់​ប្រទេស​យើង វា​នឹង​ធ្វើឲ្យ​មិន​មាន​ភាព​ពេញលេញ​នៅ​ក្នុង​ឆាក​អន្តរជាតិ​ទាំង​ជំនួយ​គេ​មិន​ផ្តល់​ឲ្យ​យើង​។ ការ​មិន​ទទួល​ស្គាល់​លទ្ធផល​របស់​អន្តរជាតិ​អំពី​ការ​បោះឆ្នោត​បង្ហាញ​ពី​ការ​គ្មាន​សេរីភាព និង​អយុត្តិធម៌​»​។

លោក​បន្ថែម​ថា​ការ​លើក​ឡើង​របស់​លោក​ ហ៊ុន សែន វា​មិន​ឆ្លុះ​បញ្ចាំង​ពី​ការពិត​ទេ​ដោយសារ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​មាន​តុលាការ​ឯករាជ្យ ខណៈ​ដែល​កម្ពុជា តុលាការ​ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​សម្ពាធ​នយោបាយ​។

អតីត​ប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​លោក សម រង្ស៊ី បាន​ថ្លែង​ផ្ទុយ​នឹង​ការ​អះអាង​របស់​លោក ហ៊ុន សែន ថា​លោក ហ៊ុន សែន បារម្ភ​អំពី​សម្ពាធ​អន្តរជាតិ​។ លោក​បញ្ជាក់​ថា ប៉ុន្តែ​វិធី​តែ​មួយ​ដើម្បី​ធានា​ឲ្យ​មាន​ការ​បោះឆ្នោត​ដោយ​សេរី​ និង​យុត្តិធម៌​គឺ​ «​បណ្តេញ​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ពី​អំណាច​»​។

លោក សម រង្ស៊ី បាន​ថ្លែង​ទៅ​កាន់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​នៅ​ទីក្រុង​ឡុងប៊ិច​សហរដ្ឋអាមេរិក​ថា​៖ «​វា​នឹង​មិន​អាច​មាន​ដំណោះស្រាយ​រយៈពេល​យូរ​ចំពោះ​វិបត្តិ​នយោបាយ​បច្ចុប្បន្ន​ទេ​ប្រសិន​បើ​យើង​ទទួល​យក​លោក ហ៊ុន សែន ឲ្យ​រក្សា​អំណាច​»​។ «​រដ្ឋាភិបាល​នាពេល​ខាង​មុខ​នឹង​ត្រូវ​បង្កើត​ឡើង​បន្ទាប់ពី​ការ​បោះឆ្នោត​ដោយ​សេរី និង​យុត្តិធម៌ ប៉ុន្តែ​លោក​ ហ៊ុន សែន មិន​ចង់​ឲ្យ​មាន​ការ​បោះឆ្នោត​ពិតប្រាកដ ដូច្នេះ​តើ​យើង​អាច​ធ្វើការ​ជាមួយ​លោក​ ហ៊ុន សែន យ៉ាង​ម៉េច​ទៅ​?»​។

សហភាព​អឺរ៉ុប និង​ជប៉ុន​ជា​អ្នក​ផ្តល់​ហិរញ្ញវត្ថុ​ក្នុង​ចំណោម​អ្នក​ផ្តល់​ហិរញ្ញវត្ថុ​ធំៗ​បំផុត​ចំពោះ​ដំណើរការ​បោះឆ្នោត​នៅ​កម្ពុជា ខណៈ​ប្រទេស​ជប៉ុន​បាន​បញ្ជាក់​ជាថ្មី​អំពី​ការ​ផ្តល់​ថវិកា​របស់​ខ្លួន​ចំពោះ គ.ជ.ប ​កាលពី​ចុង​ខែ​មុន​។

ឯកអគ្គរាជទូត​ជប៉ុន​លោក Hidehisa Horinouchi កាលពី​ម្សិលមិញ​បាន​បន្ត​ប្រកាន់​ខ្ជាប់​ចំពោះ​ការ​បញ្ជាក់​ជាថ្មី​ក្នុង​ការ​ផ្តល់​ថវិកា​របស់​ជប៉ុន​។ «​ជប៉ុន​នឹង​បន្ត​គាំទ្រ​សម្រាប់​កំណែទម្រង់​បោះឆ្នោត​របស់​កម្ពុជា​ដោយ​រំពឹង​ថា ការ​បោះឆ្នោត​នឹង​ធ្វើ​ឡើង​ក្នុង​លក្ខណៈ​សេរី​ និង​យុត្តិធម៌​»​។

លោក​ សោម សូរីដា អគ្គលេខាធិការ​រង គ.ជ.ប ថ្លែង​ថា​បើ​ការ​បោះឆ្នោត​មិន​ត្រូវ​បាន​គេ​ទទួល​ស្គាល់​ជា​សិទ្ធិ​របស់​គេ​ប៉ុន្តែ គ.ជ.ប នឹង​ខិតខំ​រៀបចំ​ការ​បោះឆ្នោត​តាម​គោលការណ៍​ប្រជាធិបតេយ្យ សេរី​ពហុបក្ស​ហើយ​ធានា​បាន​ភាព​ត្រឹមត្រូវ​ និង​យុត្តិធម៌​។ «​ជា​ការពិត​ទោះបី​គេ​ផ្តាច់​ ឬ​មិន​ផ្តាច់​ជំនួយ គជប​ (​នៅ​តែ​បន្ត​)...»៕ PS

From KI Media - Khmer Intelligence
via_IFTTT

Author

author
Sotheavy royalsRealase at

ប្រភពព័ត៌មានពី|RFA|VOA|RFI|KImedia|and mores.

0 Comments