RFA | ចិន ​សាទរ​ការ​បោះ​ឆ្នោត និង​ហាម​បរទេស មិន​ឲ្យ​លូក​ដៃ​ចូល​កិច្ចការ​ផ្ទៃ​ក្នុង​កម្ពុជា | hot news

By , Comment
Share on Facebook Tweet on Twitter

របប​ក្រុង​ប៉េកាំង​ប្រកាស​អបអរ​សាទរ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​នៅ​កម្ពុជា និង​ថា ចិន​នឹង​បន្ត​ផ្តល់​ជំនួយ​ដល់​របប​ថ្មី​របស់​លោក ហ៊ុន សែន តទៅ​ទៀត ដើម្បី​ធានា​ការ​អភិវឌ្ឍ និង​ស្ថេរភាព​សង្គម​របស់​កម្ពុជា។ ការ​ប្រកាស​នេះ ធ្វើ​ឡើង​តាម​រយៈ​ជំនួប​រវាង​រដ្ឋមន្ត្រី​ការ​បរទេស​ចិន​ និង​រដ្ឋមន្ត្រី​ការ​បរទេស​នៃ​របប​ក្រុង​ភ្នំពេញ នៅ​ក្រៅ​កិច្ច​ប្រជុំ​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ការ​បរទេស​អាស៊ាន​ នៅ​ប្រទេស​សឹង្ហបុរី កាល​ពី​​ថ្ងៃ​ទី១ សីហា។ អ្នក​វិភាគ​យល់​ថា ការ​គាំទ្រ​របស់​ចិន​នេះ​អាច​នឹង​រុញ​​កម្ពុជាឱ្យ​​ធ្លាក់​ក្នុង​​ទណ្ឌ​កម្មរបស់​ក្រុម​ប្រទេស​លោក​ខាង​លិច និង​កាន់​តែ​ឃ្លាត​ឆ្ងាយ​ពី​របៀប​ដឹកនាំ​បែប​ប្រជាធិបតេយ្យ។

ស្រប​ពេល ដែល​ក្រុម​ប្រទេស​ប្រជាធិបតេយ្យ​លោក​​ខាង​លិច​ប្រកាស​មិន​ទទួល​ស្គាល់​ការ​បោះ​ឆ្នោត ដែល​របបក្រុង​ភ្នំពេញ​រៀប​ចំឡើង​នោះ ប្រមុខ​ការ​ទូតចិន​ លោក វ៉ាង យី (Wang Yi) បាន​សម្តែង​ការ​អបអរ​សាទរ​ចំពោះ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​នេះ ​ដែល​លោក​ចាត់​ទុក​ថា ជា​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ប្រកប​​ដោយ​ភាព​​រលូន។ ទីភ្នាក់ងារ​ព័ត៌មាន​រ៉យទ័រ (Reuters) បាន​ស្រង់សម្តី​​របស់​លោក​ថា លទ្ធផល​នៃ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​នេះ បង្ហាញ​ពី​ទំនុក​ចិត្ត​របស់​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​លើ​ការ​ដឹក​នាំ​របស់​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា។

រដ្ឋមន្ត្រី​ការ​បរទេសចិន​​រូប​នេះ​ថ្លែង​ទៀត​ថា រដ្ឋាភិបាល​បរទេស​ទាំងឡាយ​មិន​គួរ​លូក​ដៃ​ចូល​ក្នុង​កិច្ច​ការ​ផ្ទៃក្នុង​របស់​កម្ពុជា​ឡើយ​ ហើយ​លោក​ថា​រដ្ឋាភិបាល​ចិន​តាំង​ចិត្ត​យ៉ាង​មោះមុត​ក្នុង​ការ​ជួយ​គាំទ្រ​កិច្ច​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​របស់​កម្ពុជាដើម្បី​​ការពារ​អធិបតេយ្យ​ភាព ឯករាជភាព និង​ស្ថេរភាព​ជាតិ​។ លោក​សង្កត់ធ្ងន់​ថា ចិន​ប្តេជ្ញា​ដាច់ខាត ជួយ​កម្ពុជា​​ប្រឆាំង​នឹងការ​ជ្រែក​ជ្រែក​របស់​ប្រទេស​ដទៃ ​​ក្នុង​កិច្ចការ​ផ្ទៃក្នុង​របស់​កម្ពុជា។

ប្រធាន​ក្រុម​អ្នក​វិភាគ​វ័យ​ក្មេង លោក​ ហង្ស វិទូ យល់​ឃើញ​ថា ប្រទេស​ចិន​បាន​ដឹង​ច្បាស់​រួច​ទៅ​ហើយ​អំពី​លទ្ធផល​នៃ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​នេះ ទើប​មហា​អំណាច​កុម្មុយនីស្ត​មួយ​នេះ ប្រកាស​គាំទ្រ​របប​លោក​ ហ៊ុន សែន​ តាំងតែ​ពី​ដំបូង​មក​នោះ។ លោក​ថា ការ​គាំទ្រ​របស់​ចិន​នេះ​មិន​មែន​ជា​រឿង​គួរ​ឱ្យ​ត្រេក​អរ​នោះ​ទេ ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ វា​កំពុង​តែ​រុញ​កម្ពុជា​ឱ្យ​ធ្លាក់​ទៅ​ក្នុង​ទណ្ឌកម្ម​របស់​ក្រុម​ប្រទេស​លោក​ខាង​លិច និង​ធ្វើ​ឱ្យ​ដំណើរ​ការ​ប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា​កាន់​តែ​ដើរ​ថយ​ក្រោយ​ទៅវិញ​ទេ។ លោក​ចាត់​ទុក​ស្ថានការណ៍​នយោបាយ​ក្រោយ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​នេះ​ថា ជា​ស្ថានភាព​ “នឹង​លើ រង្គើក្រោម​” ដែល​មាន​ន័យ​ថា មេ​ដឹក​នាំ​របប​ក្រុង​ភ្នំពេញ​កំពុង​បង្វែរ​ការ​ចាប់​អារម្មណ៍​របស់​ពលរដ្ឋ ​អំពី​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ ប៉ុន្តែ​​តាម​ការ​ពិត ​របប​នេះ​កំពុង​ព្រួយ​បារម្ភ​នឹង​សម្ពោធ​នានា របស់​​ក្រុម​​ប្រទេស​ប្រជាធិបតេយ្យ​លោក​ខាង​លិច​ទៅ​វិញ​ទេ៖ «»

របបក្រុង​ភ្នំពេញ​បាន​ប្រកាស​ពី​ជ័យជម្នះ​របស់​ខ្លួន ​ក្នុង​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ ដែល​​គណបក្ស សង្គ្រោះ​ជាតិ ត្រូវ​បាន​របប​នេះ​ផាត់​ចោល​ និង​រង​ការ​រិះគន់​យ៉ាង​ខ្លាំង​ថា ជា​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ក្លែងក្លាយ​នោះ។ គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀប​ចំការ​បោះ​ឆ្នោត​ បាន​ប្រកាស​លទ្ធផល​បឋម​ថា គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា ​ទទួល​បាន​សំ​ឡេង​គាំទ្រ​ជាង ៤​លាន​ ៨សែន​សំឡេង ឬ​ស្មើនឹង​ជាង ៧៦ភាគ​រយ​ នៃ​សន្លឹក​ឆ្នោត​បាន​ការ​សរុប​ជាង ៦លាន ៣សែន​ សន្លឹក​ ហើយ​អ្នក​នាំពាក្យ​គណបក្ស​នេះ បាន​ប្រកាស​ថា គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ឈ្នះ​អាសនៈ​សភា​ទាំង​អស់ គឺ​ទាំង​​ ១២៥អាសនៈ។

លោក​ ហង្ស វិទូ យល់​ឃើញ​​ថា សេចក្តីថ្លែង​ការណ៍​ទាំង​ឡាយ​របស់​ក្រុម​ប្រទេស​លោក​ខាង​លិច​មិន​គួរ​ត្រូវ​បាន​ចាត់​ទុក​ថា ជា​ការ​ជ្រៀតជ្រែក​ចូល​ក្នុង​កិច្ច​ការផ្ទៃក្នុង​របស់​កម្ពុជា​ឡើយ​ ប៉ុន្តែ​ជា​ការ​ចង់​ឃើញ​កម្ពុជា​ មាន​លិទ្ធិប្រជាធិបតេ្យ​យពិតប្រាកដ​ទៅវិញ​ទេ។​ លោក​ថា ប្រសិន​បើ​សេចក្តី​ថ្លែង​ការណ៍​ទាំង​នោះ​ ត្រូវ​បាន​ចាត់​ទុក​ថា ជា​ការ​ជ្រៀតជ្រែក​ចូល​ក្នុង​កិច្ច​ការ​ផ្ទៃក្នុង​របស់​កម្ពុជា នោះ​ការ​ប្រកាស​គាំទ្រ​របស់​ចិន​ក៏​ត្រូវ​ចាត់​ទុក​ជា​ការ​លូក​ដៃចូល​ក្នុង​កិច្ច​ការ​ផ្ទៃក្នុង​របស់​កម្ពុជា​ដូច​គ្នា ហើយ​ការ​ជ្រៀតជ្រែក​របស់​ចិន​នេះ​មានឥទ្ធិពល និង​​ទំហំ​​ធំធេងជាង​ក្រុម​ប្រទេស​លោក​ខាង​លិច​ទៅ​ទៀត៖ «»

ទោះបីប្រទេស​ចិន​ហាម​កុំ​ឲ្យ​ប្រទេស​ដទៃ​លូក​ដៃ ចូល​ក្នុង​ការ​កិច្ចការ​ផ្ទៃក្នុង​របស់​កម្ពុជា ក៏​ប្រទេស​ចិន​បន្ត​មាន​ឥទ្ធិពល និង​លូក​ដៃ​យ៉ាង​ជ្រៅ​ទៅ​ក្នុង​កិច្ចការ​ផ្ទៃក្នុង​កម្ពុជា តាំង​តែ​ពី​សម័យ​ខ្មែរ​ក្រហម​មក​ម្ល៉េះ។ ដោយសារ​តែ​ការ​គាំទ្រ​របស់​ប្រទេស​ចិន​នេះ ទើប​ធ្វើ​ឲ្យ​របប​កុម្មុយនីស្ត និង​ផ្តាច់ការ​អាច​បន្ត​ដង្ហើម​របស់​ខ្លួន។ ជា​ឧទាហរណ៍​របប​ខ្មែរ​ក្រហម ក៏​ទទួល​បាន​ការ​ជ្រោមជ្រែង​ពី​រដ្ឋាភិបាល​ក្រុង​ប៉េកាំង យ៉ាង​សន្ធឹក​សន្ធាប់។

នាយក​កម្មវិធី​សិក្សា​អំពី​ប្រទេស​ចិន និង​អាស៊ី​ប៉ាស៊ីហ្វិក នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ ឃនែល (Cornell University) របស់​សហរដ្ឋអាមេរិក លោក អែនឌ្រូ មើស្សា (Andrew Mertha) បាន​ប្រាប់​កាសែត The New York Times ថា​ជំនួយ​បរទេស ដែល​របប​ខ្មែរក្រហម​ទទួល​បាន​យ៉ាង​ហោច​ណាស់ ៩០% បាន​ពី​ប្រទេស​ចិន។ ជំនួយ​ទាំង​នោះ រួម​មាន​គ្រឿង​សព្វាវុធ​ផង ដូចជា​រថក្រោះ យន្តហោះ និង​កាំភ្លើង​ធំ។ មិន​តែ​ប៉ុណ្ណោះ ចិន​ក៏​បាន​បញ្ជូន​ជំនាញការ​យោធា​ចិន​ជា​ច្រើន ទៅ​បណ្ដុះបណ្ដាល​កម្មាភិបាល​ខ្មែរ​ក្រហម​ផង​ដែរ។ លោក អែនឌ្រូ មើស្សា បញ្ជាក់​ថា “បើ​កុំ​តែ​បាន​ចិន​ជួយ កុំ​អី​របប​វាល​ពិឃាដ​ខ្មែរ​ក្រហម មិន​អាច​បន្ត​កាន់​អំណាច​យូរ​លើស​ពី​មួយ​សប្ដាហ៍​បាន​ផង។ ក្រោម​ការ​ដឹក​នាំ​របស់​ពួក​ខ្មែរ​ក្រហម កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី១៧ ខែ​មេសា ឆ្នាំ​១៩៧៥ ដល់​ថ្ងៃ​ទី៦ ខែ​មករា ឆ្នាំ ១៩៧៩ យ៉ាង​ហោច​ណាស់ ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ជាង ១​លាន ៧សែន​នាក់ បាន​ស្លាប់​បាត់​បង់​ជីវិត ដោយសារ​ការ​បង្អត់​អាហារ ធ្វើការ​ហួស​កម្លាំង និង​ការ​យក​ទៅ​សម្លាប់​ចោល។

ប្រទេស​ចិន គឺ​ជា​ខ្នង​បង្អែក​ខាង​សេដ្ឋកិច្ច និង​ការ​ទូត ដ៏​សំខាន់​របស់​របប​ក្រុង​ភ្នំពេញ ហើយ​មេដឹក​នាំ​របប​នេះ គឺ​លោក​ ហ៊ុន សែន​ ក៏​បាន​ប្រកាស​ដែរ​ថា លោក​ដឹក​នាំ​ប្រទេស​លម្អៀង​ទៅ​រក​ចិន​ ព្រោះ​លោក​ងាយ​ស្រួល​ធ្វើ​ការ​ជាមួយ​មហា​អំណាច​កុម្មុយនីស្ត​មួយ​នេះ។ អ្នក​វិភាគ​ព្រមាន​ថា របប​លោក​ ហ៊ុន សែន មិន​អាច​ពឹង​ផ្អែក​ទាំង​ស្រុង​លើ​ប្រទេស​ចិន​នោះ​ទេ ដោយសារ​ចិន​​មិន​មែន​ជា​ទីផ្សារ​លក់​ផលិត​ផល​របស់​កម្ពុជា ដូច​សហរដ្ឋ​អាមេរិក និង​សហភាព​អឺរ៉ុប​​ឡើយ ហើយ​ប្រសិន​បើ​របប​នេះ​នៅ​បន្ត​រឹង​ទទឹង​មិន​ព្រម​ស្តារ​ប្រជាធិបតេយ្យ​ឡើង​វិញ​ទេ​នោះ របប​នេះ​ចៀស​មិន​ផុត​ពី​ត្រូវ​ទទួល​រង​ទណ្ឌកម្ម​នោះ​ឡើយ។

ទន្ទឹម​នឹង​ការ​មិន​ទទួ​ល​ស្គាល់​​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ប្រទេស​ម្ចាស់​ជំនួយ និង​ដៃ​គូ​ពាណិជ្ជកម្ម​ធំៗ ​របស់​កម្ពុជា​ជា​ច្រើន​ដូច​ជា សហរដ្ឋអាមេរិក​ជា​ដើម​ បាន​ប្រកាស​ថា ពួក​គេ​​នឹង​ពិចារណា​លើ​ជំហាន​បន្ទាប់​ក្នុង​ការ​ឆ្លើយ​តប​នឹង​ការ​បោះ​ឆ្នោត​នេះ ដែល​អាច​ពង្រីក​បន្ថែម​ទៀត​នូវ​ទណ្ឌកម្ម​មិន​ផ្តល់​ទិដ្ឋការ​ដល់​របប​ក្រុង​ភ្នំពេញ​ដូច​ ដែល​អាមេរិក​បាន​ដាក់​ចេញ​កាល​ពី​ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ​២០១៧ នោះ។ ចំណែក​សហភាព​អឺរ៉ុប​វិញ ក៏​កំពុង​ពិចារណា​លើ​គម្រោង​ដក​ប្រព័ន្ធ​អនុ​គ្រោះ​ពន្ធ​ផ្នែក​ពាណិជ្ជកម្ម​ពី​កម្ពុដែរ ដែល​ជា​ទណ្ឌកម្ម​​ឆ្លើយ​តប ​នឹង​ការ​បំផ្លាញ​លិទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ​របស់​រដ្ឋ​អំណាច​ក្រុង​ភ្នំពេញ​នោះ៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។



From ព័ត៌មាន​ថ្មីៗ | RFA
via_IFTTT

Author

author
Sotheavy royalsRealase at

ប្រភពព័ត៌មានពី|RFA|VOA|RFI|KImedia|and mores.

0 Comments