 |
| រូបភាពតំណាងបានពី Facebook |
ខ្លឹមសារអត្ថបទ : RFA
ចាប់តាំងពីថ្ងៃដែលលោកបណ្ឌិត កែម ឡី ត្រូវបានគេបាញ់សម្លាប់មកទល់នឹងពេលនេះ អ្នកគោរពស្រឡាញ់គាំទ្រលោក នៅតែចេញចូលគោរពទីបញ្ចុះសពរបស់លោកជាប្រចាំ។ នៅក្នុងបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក (facebook) មនុស្សម្នាក៏នៅតែបន្តសរសេរបង្ហាញពីអារម្មណ៍នឹករឭក និងសោកស្ដាយរបស់ខ្លួនចំពោះការបាត់បង់វីរបុរសនៅក្នុងបេះដូងរបស់គេ។
ក្រៅពីនេះ សំណួរមួយដែលពួកគេចោទសួរ ហើយចង់បានចម្លើយឲ្យច្បាស់នោះ គឺថាតើអ្នកណាជាអ្នកបញ្ជា ឬទទួលខុសត្រូវចំពោះការបាញ់សម្លាប់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី?
លោកបណ្ឌិត កែម ឡី ត្រូវបានឃាតកបាញ់សម្លាប់នៅក្នុងហាងលក់កាហ្វេក្នុងស្ថានីយចាក់សាំងមួយនៅកាច់ជ្រុងស្តុបបូកគោ មិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីស្ថានទូតនៃប្រទេសវៀតណាម កាលពីព្រឹកថ្ងៃអាទិត្យ ទី១០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៦។
ឃាតកម្មលើលោកបណ្ឌិត កែម ឡី បានធ្វើឲ្យរំជើបរំជួលទាំងពលរដ្ឋខ្មែរ ទាំងជនបរទេសទូទាំងពិភពលោក បើទោះបីជាពួកគាត់ធ្លាប់ឃើញ និងធ្លាប់ឮពីការបាញ់សម្លាប់អ្នករិះគន់រដ្ឋាភិបាល ឬអ្នកនយោបាយប្រឆាំងជាច្រើនលើកច្រើនសាទៅហើយក្តី។
លោកបណ្ឌិត កែម ឡី ត្រូវបានឃាតកបាញ់សម្លាប់នៅក្នុងហាងលក់កាហ្វេក្នុងស្ថានីយចាក់សាំងមួយនៅកាច់ជ្រុងស្តុបបូកគោ មិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីស្ថានទូតនៃប្រទេសវៀតណាម កាលពីព្រឹកថ្ងៃអាទិត្យ ទី១០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៦។
ឃាតកម្មលើលោកបណ្ឌិត កែម ឡី បានធ្វើឲ្យរំជើបរំជួលទាំងពលរដ្ឋខ្មែរ ទាំងជនបរទេសទូទាំងពិភពលោក បើទោះបីជាពួកគាត់ធ្លាប់ឃើញ និងធ្លាប់ឮពីការបាញ់សម្លាប់អ្នករិះគន់រដ្ឋាភិបាល ឬអ្នកនយោបាយប្រឆាំងជាច្រើនលើកច្រើនសាទៅហើយក្តី។
ប៉ុន្មានម៉ោងក្រោយការបាញ់សម្លាប់នេះមក លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថ្លែងជាសាធារណៈថា ការបាញ់សម្លាប់នេះជាអំពើឃោរឃៅព្រៃផ្សៃមួយ។ ភ្លាមៗនោះ លោកក៏អំពាវនាវកុំឲ្យមានការលាបពណ៌ថាករណីនេះជារឿងនយោបាយ។ ក៏ប៉ុន្តែទន្ទឹមនឹងលោកហាមគេហាមឯងកុំឲ្យភ្ជាប់ការបាញ់សម្លាប់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី ទៅនឹងរឿងនយោបាយ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីខ្លួនឯងបែរជាឆ្លៀតឱកាសបណ្ដុះនូវសំណួរជាគន្លឹះមួយក្នុងចំណោមសាធារណជន ឲ្យពិចារណាមើលថា "តើអ្នកណាទទួលផលចំណេញ និងផលខាតពីឃាតកម្មនេះ?"។
សំណួររបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីនេះ បានដុះរីកលូតលាស់ភ្លាមក្នុងចំណោមអ្នកហែហមគាំទ្រលោក ទាំងមន្ត្រីផ្លូវការធំៗក្នុងរដ្ឋាភិបាល ទាំងមន្ត្រីល្អិតល្អោចនៅក្នុងហ្វេសប៊ុក។ ដោយមិនបាច់ទុកពេលគិតយូរ ពួកគាត់នាំគ្នាកូពីសំណួរនោះ ទៅធ្វើជារបស់ខ្លួន ហើយចាប់ផ្តើមយុទ្ធនាការឃោសនាយ៉ាងសស្រាក់សស្រាំតាមគ្រប់បណ្ដាញផ្សព្វផ្សាយ។ អ្វីដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់នោះ គឺថាពួកគាត់ជាអ្នកសួរផង និងជាអ្នកឆ្លើយផង។ ចម្លើយដែលពួកគាត់បកស្រាយខ្លួនឯងនោះ គឺរដ្ឋាភិបាលជាអ្នកខាត ហើយក្រុមអ្នកនយោបាយប្រឆាំង ជាអ្នកទទួលផលចំណេញពីការបាញ់សម្លាប់នេះ។
រីឯក្រុមអ្នកនយោបាយប្រឆាំងវិញ ក៏មិនបង្អែបង្អង់យូរដែរ មេដឹកនាំគណបក្សនេះចោទដោយត្រង់តែម្តងថា គឺរដ្ឋអំណាចនេះឯងជាអ្នកនៅពីក្រោយការបាញ់សម្លាប់។ ការចោទប្រកាន់នេះ ប្រហែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់អារម្មណ៍លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី រហូតដល់លោកទ្រាំលែងបាន ហើយសម្រេចចិត្តដាក់ពាក្យប្ដឹងមេគណបក្សប្រឆាំង។ លោក សម រង្ស៊ី ដែលធ្លាប់តែមានឈ្មោះល្បីក្នុងការចោទប្រកាន់ ហើយសរសេរលិខិតសុំទោសវិញ ឥឡូវនេះមិនត្រឹមតែនៅប្រកាន់ជំហរដដែលទេ ថែមទាំងជំរុញឲ្យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីប្ដឹងបន្ថែមដល់តុលាការបារាំង ដែលលោកមានសញ្ជាតិទៀតផង។
ថ្វីត្បិតតែលោកថា លោកមិនមានភស្តុតាងជាក់ស្តែងណាមួយចំពោះការចោទប្រកាន់ទៅលើរដ្ឋអំណាចក្តី ក៏លោកអះអាងថា វាគ្រប់គ្រាន់ណាស់ទៅហើយ បើគេគ្រាន់តែពិនិត្យទៅលើករណីបាញ់សម្លាប់អ្នកកាសែត អ្នកដឹកនាំសហជីព អ្នកនយោបាយប្រឆាំង និងអ្នកការពារបរិស្ថាន ជាដើម ដើម្បីគំរាម និងបំបិទមាត់កន្លងមកនោះ។
វាអាចជារឿងធម្មតាទៅហើយចំពោះរបបផ្ដាច់ការនិយមក្នុងការកម្ចាត់ចោលអ្នកដែលរបបនេះចាត់ទុកថា អាចបង្កគ្រោះថ្នាក់សម្រាប់របបគ្រប់គ្រងរបស់ខ្លួនតាមគ្រប់វិធី។ របបកុម្មុយនិស្តក្រុងព្យុងយ៉ាង កាលពីចុងឆ្នាំ២០១៣ ក្រោមការចង្អុលបង្ហាញពីអគ្គមគ្គុទ្ទេសក៍ដ៏មហិមារបស់ប្រទេសកូរ៉េខាងជើង គឺលោក គីម ជុង អ៊ុន (Kim Jong-un) បានបាញ់សម្លាប់លោក ហ្សាង សុងតេក (Jang Song-thaek) ដែលត្រូវជាពូថ្លៃរបស់ខ្លួន។ ហ្សាង សុងតេក ត្រូវគេដឹងថាជាអ្នកដែលស្រមៃចង់បានឲ្យមានការកែទម្រង់នៅកូរ៉េខាងជើង។
នៅប្រទេសរុស្ស៊ី កាលពីដើមឆ្នាំ២០១៥ មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង លោក បូរីស ញែមស្តូវ (Boris Nemtsov) ត្រូវគេបាញ់បួនគ្រាប់ផ្ទួនៗគ្នាស្លាប់ភ្លាមមួយរំពេច។ លោកត្រូវគេបាញ់សម្លាប់តែប៉ុន្មានម៉ោងក្រោយពេលលោកអំពាវនាវជាសាធារណៈ ឲ្យពលរដ្ឋរួមគ្នាងើបតតាំងជាមួយរដ្ឋាភិបាលរុស្ស៊ី ឲ្យបញ្ឈប់សង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែន។ លោកប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី វ្ល៉ាឌីមៀរ ពូទីន (Vladimir Putin) ថ្កោលទោសការបាញ់សម្លាប់នេះ។ តែអស់រយៈពេលជិតពីរឆ្នាំកន្លងផុតទៅហើយ គេនៅមិនទាន់រកឃើញអ្នកនៅពីក្រោយការបាញ់សម្លាប់មេបក្សប្រឆាំងនេះនៅឡើយទេ។ ថ្វីត្បិតតែអាជ្ញាធរចាប់បានជនខ្លះដែលសារភាពថា ជាជនដៃដល់ក៏ដោយ ជនដែលគេសង្ស័យថាពាក់ព័ន្ធនឹងការបាញ់សម្លាប់នេះម្នាក់ទៀត ត្រូវគេរាយការណ៍ថាធ្វើឲ្យផ្ទុះគ្រាប់បែកសម្លាប់ខ្លួនឯងចោល ខណៈដែលអាជ្ញាធរកំពុងព័ទ្ធចាប់ខ្លួន។ ចំណែកវីដេអូដែលគេយកបានមកពីកាមេរ៉ាសុវត្ថិភាពមួយពីទីតាំងនៃការបាញ់សម្លាប់នោះ ក៏ប្រើការមិនកើត ដ្បិតក្នុងខណៈដែលព្រឹត្តិការណ៍នោះកំពុងកើតឡើង មានរថយន្តធំមួយបើកកាត់ ហើយធ្វើឲ្យបាំងរូបភាពចំពេលដែលខ្មាន់កាំភ្លើងកំពុងធ្វើសកម្មភាពបាញ់ប្រហារនោះតែម្តង។ កាមេរ៉ាសុវត្ថិភាពដទៃទៀតនៃតំបន់នោះ ត្រូវបានគេឲ្យដឹងថា បិទចោលទាំងអស់ក្នុងខណៈនោះដែរ ដើម្បីយកទៅថែទាំ និងជួសជុល។
របបផ្ដាច់ការនៅកម្ពុជា អនុវត្តការកាប់សម្លាប់មនុស្សដែលគេសង្ស័យថាមិនស្មោះនឹងបក្សស្ទើរលើសហួសពីរបបផ្ដាច់ការនានាលើពិភពលោក។ របបខ្មែរក្រហម មិនត្រឹមតែសម្លាប់អ្នកហ៊ានងើបប្រឆាំងចោលទេ ពួកគេសម្លាប់ទាំងអ្នកដែលពួកគិតថាមានចំណេះវិជ្ជា ចេះអាន ចេះសរសេរ មានមូលដ្ឋានក្នុងការត្រេះរិះពិចារណា ដែលពួកគេចាត់ទុកថាមិនអាចលាងខួរក្បាលឲ្យដើរតាមការដឹកនាំដ៏ភ្លឺស្វាងរបស់ពួកគេបាន។ មិនបាច់ដល់តែរកភស្តុតាងបញ្ជាក់ពីការចេះដឹងពិតប្រាកដទេ គ្រាន់តែអ្នកពាក់វ៉ែនតាមីញ៉ូប ក៏ពួកគេយកទៅសម្លាប់ចោលដែរ ដ្បិតគេជឿថាអ្នកពាក់វ៉ែនតាភាគច្រើនសុទ្ធតែជាពួកអ្នកចេះដឹង។ ទ្រឹស្ដីរបស់ពួកគេ គឺស៊ូចាប់ច្រឡំ កុំឲ្យតែលែងច្រឡំ។
លោកបណ្ឌិត កែម ឡី នៃកម្ពុជា បច្ចុប្បន្ន ត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ថាជាអ្នកចេះដឹង ចេះសិក្សាស្រាវជ្រាវពីបញ្ហានានានៅក្នុងសង្គម។ លោកមិនមែនជាអ្នកនយោបាយប្រឆាំង ឬក៏នៅក្នុងបក្សនយោបាយណាមួយឡើយ។ ក្នុងបេសកកម្មសិក្សាស្រាវជ្រាវរបស់លោក លោកមិនត្រឹមតែយោងលើឯកសារដែលមានស្រាប់ទេ លោកតែងចុះទៅដល់ភូមិឋានអ្នកស្រុក ដល់តំបន់ព្រំដែន តំបន់ព្រៃភ្នំដាច់ស្រយាល។ លោកចុះសាកសួរប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមមូលដ្ឋានផ្ទាល់ ដើម្បីបានយល់ដឹងពីស្ថានភាពពិតរបស់អ្នកស្រុក។
គឺការសិក្សាយល់ដឹងពីស្ថានភាពពិតបែបនេះហើយ ដែលបានផ្តល់មូលដ្ឋានរឹងមាំដល់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី ក្នុងការចែកចាយចំណេះដឹងរបស់លោកដល់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ជាពិសេសតាមរយៈការវិភាគរបស់លោកនៅតាមស្ថាប័នព័ត៌មានមួយចំនួន។ លោករិះគន់ និងជួយផ្តល់មតិកែលំអដល់អ្នកនយោបាយដោយមិនប្រកាន់គណបក្ស។ លោករិះគន់រដ្ឋាភិបាល និងគណបក្សកាន់អំណាចដោយមិនសំចៃមាត់តាំងពីបញ្ហាដីសម្បទាន បញ្ហាព្រៃឈើ រ៉ែធម្មជាតិ ការរៀបចំព្រំដែន និងអន្តោប្រវេសន៍ ជាដើម។ ជាឧទាហរណ៍ ចំពោះអ្វីដែលហៅថាការកែទម្រង់ស៊ីជម្រៅរបស់រដ្ឋាភិបាលនៅក្នុងអាណត្តិទី៥ នេះ លោកបណ្ឌិតរិះគន់ថាវាជាការកែទម្រង់ពីស៊ីរាក់លើដី ទៅជាការកែទម្រង់ស៊ីជ្រៅដល់ក្រោមដី ជាដើម។
ដោយលោកមានការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាក់លាក់ ការវិភាគ និងវាយតម្លៃរបស់លោកភាគច្រើន តែងមានទិន្នន័យជាសំអាងផង។ រឿងដែលលោកយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំងណាស់ដែរ គឺបញ្ហាព្រំដែន និងអន្តោប្រវេសន៍។ លោកបារម្ភណាស់ចំពោះបូរណភាពទឹកដីខ្មែរ។ ឃាតកបានឆក់យកជីវិតលោកនៅពេលដែលលោកកំពុងសិក្សាស្រាវជ្រាវ រៀបចំឯកសារកោះខ្មែរជិត ៧០ ដែលលោកយល់ថាកំពុងប្រឈមមុខនឹងការលេបត្របាក់ពីសំណាក់បរទេស។ លោកតែងដាក់ស្នើជូននូវយុទ្ធសាស្ត្រនានាទៅរដ្ឋាភិបាល និងគណបក្សប្រឆាំង ដើម្បីជួយគិតគូរកែលំអស្ថានភាពទាំងនេះ។
ប្រការទាំងអស់នេះ បានធ្វើឲ្យលោកបណ្ឌិត កែម ឡី ទទួលបាននូវការគោរពស្រឡាញ់ពីប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរភាគច្រើន។ តែលោកក៏ដឹងខ្លួនឯងថា លោកក៏ប្រឈមមុខនឹងគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិតចំពោះការវិភាគរបស់លោក៖ «នៅពេលដែលខ្ញុំវិភាគម្ដងៗ ខ្ញុំមិនដែលគិតថាខ្លួនខ្ញុំនឹងមានជីវិតទេ»។
វីរភាពរបស់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី ដែលធ្វើឲ្យមនុស្សម្នា ជាពិសេសយុវជននៅចងចាំមិនភ្លេចនោះ គឺទោះជាលោកដឹងថាគេអាចនឹងសម្លាប់លោកក៏ដោយ ក៏លោកមិនចុះញ៉មឡើយ។ លោកចង់បន្សល់ទុកនូវភាពអង់អាចក្លាហានដល់កូនខ្មែរស្រករក្រោយ៖ «ប៉ុន្តែបើសិនជាយើងនាំគ្នាខ្លាចទាំងអស់គ្នា យើងអត់អាចមានលទ្ធភាពផ្ដល់គំរូដល់យុវជនទេ»។
តាមពិត លោកបណ្ឌិត កែម ឡី មិនត្រឹមតែផ្តល់គំរូទេ។ នៅពេលដែលលោកជួបជាមួយពលរដ្ឋនៅតាមមូលដ្ឋាន
លោកតែងដាស់តឿនអ្នកស្រុកឲ្យចេះងើបតតាំងរើបម្រះខ្លួនពីការគាបសង្កត់របស់អ្នកមានអំណាច ដោយនិទានរឿងប្រៀបធៀបងាយៗពន្យល់អ្នកស្រុក។ នៅក្នុងការជួបជុំមួយនៅស្រុកពារាំង ខេត្តព្រៃវែង កាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែមិថុនា
ជាឧទាហរណ៍ លោកបណ្ឌិត កែម ឡី បានណែនាំអ្នកស្រុកឲ្យពិនិត្យមើលការរើបម្រះខ្លួនរបស់សត្វកង្កែប ដែលត្រូវសត្វពស់ត្របាក់លេបបានក្បាលហើយ តែចេះតស៊ូជ្រែងដៃជ្រែងជើងប្រវេប្រវាប្រទាញសត្វពស់ឲ្យចូលទឹក ដើម្បីរំដោះខ្លួន ជាដើម។
លោកតែងដាស់តឿនអ្នកស្រុកឲ្យចេះងើបតតាំងរើបម្រះខ្លួនពីការគាបសង្កត់របស់អ្នកមានអំណាច ដោយនិទានរឿងប្រៀបធៀបងាយៗពន្យល់អ្នកស្រុក។ នៅក្នុងការជួបជុំមួយនៅស្រុកពារាំង ខេត្តព្រៃវែង កាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែមិថុនា
 |
| ការរើបម្រះ រំដោះខ្លួន របស់ សត្វខ្យង |
ជាឧទាហរណ៍ លោកបណ្ឌិត កែម ឡី បានណែនាំអ្នកស្រុកឲ្យពិនិត្យមើលការរើបម្រះខ្លួនរបស់សត្វកង្កែប ដែលត្រូវសត្វពស់ត្របាក់លេបបានក្បាលហើយ តែចេះតស៊ូជ្រែងដៃជ្រែងជើងប្រវេប្រវាប្រទាញសត្វពស់ឲ្យចូលទឹក ដើម្បីរំដោះខ្លួន ជាដើម។
"ការនិយាយពិត មិននិយាយការពារ" និងការដឹកនាំអ្នកស្រុកឲ្យចេះរើខ្លួននេះហើយ អាចជាមូលហេតុដែលធ្វើឲ្យគេប៉ុនប៉ងយកជីវិតលោក។ មកទល់នឹងពេលនេះ ជនសង្ស័យម្នាក់ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចចាប់បានហើយ។ រូបភាពវីដេអូដែលថតសកម្មភាពជនដៃដល់ ក៏ស្ថិតក្នុងដៃសមត្ថកិច្ចដែរ។ ក្នុងដំណាក់កាលរង់ចាំការបកស្រាយរបស់សមត្ថកិច្ចទាក់ទងនឹងជនដៃដល់នេះ ចំពោះអ្នកគោរពស្រឡាញ់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី អ្វីដែលគេចង់ដឹងបំផុតនោះ គឺតើអ្នកណាបញ្ជា ឬនៅពីក្រោយការបាញ់សម្លាប់លោក?
តាមពិត ចម្លើយទៅនឹងសំណួរនេះដូចជាមិនពិបាកនឹងទៅពិចារណារកឲ្យឃើញថា តើអ្នកណាទទួលផលចំណេញ ឬអ្នកណាខាតពីការសម្លាប់លោកបណ្ឌិតនោះទេ? លោកបណ្ឌិត កែម ឡី ខ្លួនឯងបានដឹងពីអ្នកដែលប៉ុនប៉ងសម្លាប់លោក តាំងពីលោកនៅមានជីវិតម្ល៉េះ។ លោកក៏មិនចោទទៅបរទេស ដូចការឲ្យតម្រុយពីជនមួយចំនួននោះដែរ។ លោកបញ្ជាក់ច្បាស់ថា គឺសត្វសាហាវនៅក្នុងប្រទេសតែម្តងជាអ្នកដែលគ្រោងខាំត្របាក់យកជីវិតលោក៖
«នៅពេលដែលខ្ញុំវិភាគម្ដងៗ ខ្ញុំមិនដែលគិតថាខ្លួនខ្ញុំមានជីវិតទេ ពីព្រោះនៅក្នុងប្រទេសមួយដែលមានខ្លាច្រើន ដែលមានពស់វែកច្រើន មានឆ្លាមច្រើន...»។
ប្រសិនបើការវិភាគ និងសន្និដ្ឋានរបស់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី មានមូលដ្ឋានត្រឹមត្រូវដូចការវិភាគដែលលោកបានធ្វើកន្លងទៅ គេមិនចាំបាច់ខំចំណាយពេលទៅស្វែងរកអ្នកដែលអាចនៅពីក្រោយការសម្លាប់ឯណានាំតែខាតពេលនោះទេ គឺអ្នកដែលចិញ្ចឹមសត្វសាហាវ ឬភាសាសាមញ្ញហៅថាសត្វតិរច្ឆាន ឬអ្នកដែលបង្កលក្ខណៈឲ្យសត្វតិរច្ឆានទាំងនេះ ដើរប្រព្រឹត្តអំពើឃោរឃៅព្រៃផ្សៃបានដោយគ្មានទោសទណ្ឌក្នុងប្រទេសនេះតែម្តង ជាអ្នកនៅពីក្រោយ ឬអ្នកទទួលខុសត្រូវចំពោះការបាញ់សម្លាប់ជីវិតលោកបណ្ឌិត កែម ឡី នោះ៕
 |
| រូបភាពគ្រាន់ជាតំណាង បានពី Facebook |
0 Comments