តំណាងអង្គការសង្គមស៊ីវិល តំណាងសហគមន៍ខ្មែរនៅអូស្ត្រាលី និងមន្ត្រីបក្សប្រឆាំង បង្ហាញក្តីព្រួយបារម្ភដូចៗគ្នាថា ប្រទេសកម្ពុជា នឹងកាន់តែធ្លាក់ចូលជ្រៅក្នុងវិបត្តិនយោបាយ សង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច ដូចអតីតកាល ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលនៅតែមិនគោរពនិងអនុវត្តតាមកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស។ ពួកគាត់បានលើកឡើងក្តីព្រួយបារម្ភទាំងនេះ នៅក្នុងពិធីប្រារព្ធខួប៣៣ឆ្នាំនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសនៅវត្តខ្មែរក្នុងទីក្រុងម៉ែលប៊ន (Melbourne) នៅព្រឹកថ្ងៃទី២៧ ខែតុលា។
សហគមន៍ខ្មែរនៅប្រទេសអូស្ត្រាលី បានជ្រើសរើសយកថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៧ ខែតុលា ដែលជាថ្ងៃឈប់សម្រាកពីការងារដើម្បីប្រារព្ធខួបកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស នៅក្នុងវត្តពុទ្ធរង្សីក្រុងម៉ែលប៊ន។ ការប្រារព្ធខួបនេះ រៀបចំដោយអង្គការសម្ពន្ធខ្មែរដើម្បីកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ឬហៅថា អង្គការ២៣ តុលា។ ពិធីនេះ មានការចូលរួមពីតំណាងសហគមន៍ខ្មែរល្បីៗ តំណាងអង្គការពាក់ព័ន្ធ តំណាងគណបក្សនយោបាយមួយចំនួន ដូចជាអនុប្រធានគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ លោក សុន ឆ័យ ព្រមទាំងពលរដ្ឋប្រមាណ ១០០នាក់។
ដូចរាល់ឆ្នាំដែរ ការប្រារព្ធខួបលើកទី៣៣ឆ្នាំ នៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសនេះ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ អ្នកនយោបាយបក្សប្រឆាំង និងក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលឯករាជ្យ មិនបានបង្ហាញអារម្មណ៍រីករាយនោះទេ ព្រោះពួកគាត់ កំពុងបារម្ភអំពីការដឹកនាំរបស់រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន និងលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត កាន់តែបង្កើនការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ ធ្វើឲ្យជាតិខ្មែរបែកបាក់ និងដើរជាន់ដានប្រវត្តិសាស្ត្រអាក្រក់ឡើងវិញ។
ប្រធានអង្គការសម្ពន្ធខ្មែរដើម្បីកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស លោក អ៊ិន ណាត ថ្លែងថា ការជួបជុំគ្នាប្រារព្ធខួបកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ពិតជាមានតម្លៃ និងជាសក្ខីភាពនៃការផ្តល់តម្លៃដល់កិច្ចព្រមព្រៀងជាអន្តរជាតិមួយនេះ និងជាការយកចិត្តទុកដាក់ឈឺឆ្អាលដល់មាតុភូមិកំណើតរបស់ខ្លួន។ លោកបន្តថា កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ២៣ តុលា ឆ្នាំ១៩៩១ គឺមានតម្លៃជាប្រវត្តិសាស្ត្រដែលបានជួយប្រែក្លាយកម្ពុជាពីប្រទេសដែលខ្ទេចខ្ទាំដោយសារសង្គ្រាម ទៅជាប្រទេសដែលមានសន្តិភាព ប្រជាធិបតេយ្យ ការឯកភាពជាតិ និងបង្រួបបង្រួមជាតិ ការពារអធិបតេយ្យភាព និងបូរណភាពទឹកដីកម្ពុជាសម្រាប់ខ្មែរគ្រប់ជំនាន់។ ប៉ុន្តែលោកថា ជារឿងសោកស្តាយដែលរដ្ឋាភិបាលឪពុកកូន គឺលោក ហ៊ុន សែន និងលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានព្យាយាមលុបបំបាត់កិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ដោយសារដឹកនាំប្រទេសបែបផ្ដាច់ការតវង្សត្រកូល។
លោក អ៊ិន ណាត៖ «ជាការសោកស្តាយណាស់ដែលរដ្ឋាភិបាលមិនបានអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងនេះឲ្យបានត្រឹមត្រូវ។ យើងឃើញហើយកម្ពុជា បានជួបវិបត្តិផ្ទួនៗដូចជាវិបត្តិនយោបាយ វិបត្តិសង្គម និងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច។មកដល់ពេលនេះ សូម្បីអ្នកទេសចរ ក៏គេមិនហ៊ានធ្វើដំណើរទៅលែងកម្ពុជាហើយ។ មេដឹកនាំប្រើប្រាស់អំណាចតាមតែអំពើចិត្ត។ នេះហើយដែលនាំឲ្យមានអំពើពុករលួយពេញទំហឹងនៅកម្ពុជា។ ការដាក់ទណ្ឌកម្មក៏ធ្វើឲ្យសេដ្ឋកិច្ចយើងចុះខ្សោយដែរ។ប្រជាជនគ្មានការងារធ្វើ។ រោងចក្របិទទ្វារជាបន្តបន្ទាប់ តែប្តូរមកវិញនូវការឆបោកតាមអនឡាញ ការចាប់ជំរិត ការជួញដូរមនុស្ស និងជួញដូរគ្រឿងញៀន ហើយបណ្តេញប្រជាពលរដ្ឋចេញពីដីធ្លីដោយគ្មានសំណង»។
លោក អិន ណាត និងអ្នកចូលរួម ក៏បានទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលក្រុងភ្នំពេញដោះលែងសកម្មជនកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស លោក ស្រ៊ុន ស្រ៊ន កញ្ញា ភឹង សោភា និងសហការី ព្រមទាំងអ្នកទោសនយោបាយ និងអ្នកទោសមនសិការជិត ១០០នាក់ផ្សេងទៀត។ ពួកគាត់ យល់ថា សកម្មជនដែលកំពុងជាប់ឃុំទាំងនេះ ប្រសិនបើនៅប្រទេសអូស្ត្រាលី ឬប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យផ្សេងទៀត នឹងទទួលបានពានរង្វាន់ថ្នាក់ជាតិ ពោលគឺមិនមែនផ្តល់គុកច្រវាក់ដូចរដ្ឋាភិបាលក្រុងភ្នំពេញនោះទេ។
អនុប្រធានគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ លោក សុន ឆ័យ ថ្លែងថា កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសនេះបានជួយឲ្យកម្ពុជា បិទបញ្ចប់ជម្លោះប្រដាប់អាវុធជាមួយគ្នា ប៉ុន្តែដើម្បីធានាឲ្យកម្ពុជាមានសន្តិភាពយូរអង្វែងដូចមានចែងក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ កម្ពុជា ត្រូវគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ប្រកាន់ខ្ជាប់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្ស និងត្រូវកសាងស្ថាប័នជាតិដូចជាស្ថាប័នតុលាការ រួមទាំងស្ថាប័នកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធឲ្យបានរឹងមាំ និងឯករាជ្យ ដើម្បីបម្រើនិងការពារប្រជាពលរដ្ឋ។ ទោះជាយ៉ាងណា លោកពិនិត្យឃើញថា គោលការណ៍គ្រឹះដែលមានចែងក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសនេះ ពុំត្រូវបានអនុវត្តឲ្យបានត្រឹមត្រូវនោះទេ។ ប៉ុន្តែអតីតតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិរូបនេះ ជឿថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នឹងងាក មកអនុវត្តតាមកិច្ចព្រមព្រៀងនេះវិញ ប្រសិនបើប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទាំងក្នុងប្រទេសនិងក្រៅប្រទេសបន្តតស៊ូមតិកាន់តែខ្លាំង។
លោក សុន ឆ័យ៖ «ពិតណាស់! ដោយសារតែមេរៀនអតីតកាលដ៏ជូរចត់នេះហើយបានជាទាំងភាគីអន្តរជាតិ ទាំងភាគីខ្មែរខ្លួនឯងជាអ្នកអនុវត្តអំពើកាប់សម្លាប់ ជាតស៊ូអំណាចដោយអំពើហិង្សានេះសុខចិត្តទទួលស្គាល់ថា មានតែលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនេះទេ ដែលអាចធានាសុខសន្តិភាពយូរអង្វែង។ ដូចបានជម្រាបអ៊ីចឹងថា ដើម្បីធ្វើឲ្យមានសុខសន្តិភាពយូរអង្វែង យើងត្រូវតែគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ត្រូវតែពង្រឹងស្ថាប័នជាតិ ឲ្យបម្រើសេវាជូនប្រជាពលរដ្ឋ។ កុំឲ្យស្ថាប័នជាតិទៅបម្រើអំណាចក្រុមខ្លួន ឬបក្ខពួកខ្លួន»។
ទន្ទឹមគ្នានេះ ប្រធានសមាគមខ្មែរ លោក ជា យូហ៊ន និងអតីតតំណាងរាស្ត្រអូស្ត្រាលីកំណើតខ្មែរ លោក ហុង លីម ព្រមទាំងវាគ្មិនៗផ្សេងទៀត បានឡើងបញ្ចេញមតិម្នាក់ម្តងប្រហាក់ប្រហែលគ្នាថា កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស មានតម្លៃសម្រាប់ប្រជាជាតិខ្មែរទាំងមូល។ ប៉ុន្តែពួកគាត់ សោកស្តាយដែលលោក ហ៊ុន សែន និងលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត មិនបានអនុវត្តតាមកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស និងរដ្ឋធម្មនុញ្ញពេញលេញ ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ បន្តរងគ្រោះ រស់នៅគ្មានសិទ្ធិសេរីភាព និងបែកបាក់ជាតិ ហើយប្រទេសកម្ពុជា បាត់បង់ឯករាជ្យភាព អធិបតេយ្យភាព និងបូរណភាពទឹកដី ដូចស្តែងឲ្យឃើញតាមរយៈការដាក់ខេត្តខ្មែរចំនួន៤ក្នុងគម្រោងរកស៊ីរួមគ្នាជាមួយវៀតណាម (Vietnam) និងឡាវ (Lao)។ ពួកគាត់យល់ស្របគ្នាថា មធ្យោបាយដើម្បីឲ្យរដ្ឋាភិបាលត្រកូល «ហ៊ុន» អនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសនោះ គឺពលរដ្ឋខ្មែរ ទាំងក្នុងប្រទេសនិងក្រៅប្រទេស ត្រូវតែសកម្ម និងរួបរួមតស៊ូមតិជាមួយគ្នា។
ជាមួយគ្នានេះ ប្រធានអង្គការលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យខ្មែរ លោក ស៊ឹង សែនករុណា លើកឡើងថា ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ននេះ ដើរប្រាសចាកច្រើនពីគោលការណ៍កិច្ចព្រមព្រៀងក្រុងប៉ារីស ដោយសាររដ្ឋាភិបាលឪពុកកូនគឺលោក ហ៊ុន សែន និងលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បន្តធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ និងបង្ក្រាបឥតឈប់ឈរទៅលើគណបក្សប្រឆាំង មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល អ្នកសារព័ត៌មានឯករាជ្យ សហជីពនិងសកម្មជនបរិស្ថាន ជាដើម ហើយរៀបការបោះឆ្នោតក្លែងក្លាយ ដើម្បីផ្ទេរអំណាចពីឪពុកទៅកូន។
លោក ស៊ឹង សែនករុណា៖ «ប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដ គឺគេរស់នៅដោយក្តីសុខ គឺគេធានានូវប្រព័ន្ធសុវត្ថិភាព សន្តិសុខ ការអនុវត្តច្បាប់អីផ្សេងៗគឺមានភាពល្អប្រសើរ មានការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់។ បើយើងមើលប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដ គឺអំណាចមិនអាចស្ថិតនៅលើមេដឹកនាំប្រទេសទេ គឺអំណាចនៅក្នុងដៃប្រជាពលរដ្ឋ។ ប្រជាពលរដ្ឋ គឺជាម្ចាស់ប្រទេសម្ចាស់វាសនារបស់ខ្លួនឯង។ តែប្រសិនបើប្រទេសមិនបានដើរតាមប្រជាធិបតេយ្យ ដូច្នេះគឺប្រជាពលរដ្ឋ នឹងក្លាយទៅជាកញ្ជេះ ឬអ្នកបម្រើឲ្យអ្នកនយោបាយ ឬហៅថា ដឹកច្រមុះតាមចិត្ត។ការដឹកនាំរបៀបនេះមិនរីកចម្រើនទេ គឺរីកចម្រើនតែមេដឹកនាំប្រទេសមួយក្តាប់តូច និងក្រុមគ្រួសារមេដឹកនាំដូចដែលយើងមើលឃើញសព្វថ្ងៃ»។
ក្រោយពីការឡើងសម្ដែងមតិរបស់វាគ្មិនរួច អង្គការសម្ពន្ធខ្មែរដើម្បីកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ក៏បានរៀបចំវេទិកាពិភាក្សាគ្នាដើម្បីប្រមូលមតិយោបល់ ពីអ្នកចូលរួមទាក់ទងនឹងវិធីសាស្ត្រទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាល ស្តារប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្សឲ្យស្របតាមស្មារតីកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស។ ពួកគាត់ភាគច្រើនបានផ្ដោតទៅលើការអំពាវនាវឲ្យប្រជាពលរដ្ឋ និងអ្នកស្រលាញ់ប្រជាធិបតេយ្យ ចូលរួមឈឺឆ្អាលបញ្ហាប្រទេសជាតិឲ្យកាន់តែសកម្ម ហើយបញ្ឈប់ខ្វែងគំនិត ឬបែកបាក់គ្នាហើយងាកមករួបរួមគ្នាជាធ្លុងមួយឡើងវិញ ដើម្បីតតាំងនឹងការដឹកនាំបែបផ្ដាច់ការរបស់រដ្ឋាភិបាលត្រកូល «ហ៊ុន»៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
From ព័ត៌មានថ្មីៗ | RFA
via_IFTTT
0 Comments